Oogproblemen
Cataract
Staar (cataract) is een vertroebeling van de lens van het oog. Het toont zich doordat de zwarte pupil in het centrum van de gekleurde iris geleidelijk grijzig en later wit wordt. In het begin ontstaat hierdoor het beeld als bij het kijken door matglas, bij verergering zal geleidelijk volledige blindheid ontstaan. Een enkele keer ontstaat staar al op jonge leeftijd zonder bekende oorzaak, soms wordt het gezien als complicatie bij suikerziekte of trauma, maar in de meeste gevallen gaat het om ouderdomsstaar. Door de geleidelijke ontwikkeling past een dier zich meestal goed aan bij een verminderd gezichtsvermogen. De troebele lens kan worden verwijderd, tegenwoordig is het zelfs mogelijk een kunstlens te plaatsen indien het netvlies nog goed functioneert. Hiervoor zult u naar de oogspecialist verwezen worden.
Conjunctivitis
De meest voorkomende oogaandoening bij de hond en kat is conjunctivitis, een ontsteking van het bindvlies. Het bindvlies is de slijmvlieslaag die de binnenkant van de oogleden en het oogwit bekleedt. Bij een ontsteking kunnen de volgende verschijnselen gezien worden: roodheid en soms zwelling, waterige tot pussige uitvloeiing, traanstrepen en/of ingedroogd materiaal in de ooghoek. Soms knijpen de dieren met hun ogen.
Diverse oorzaken zijn mogelijk: bacteriële of virale infecties (zoals niesziekte bij de kat), stof, zand of een vreemd voorwerp in het oog (zoals grasaren) of een allergische reactie. Soms wordt de ontsteking veroorzaakt door een afwijking aan de oogleden, haartjes op de rand of standsafwijkingen; soms door een afwijking van het oog zelf of door onvoldoende traanproductie (KCS).
De behandeling bestaat uit het schoon houden van de ogen en oogleden en het toedienen van (antibioticumhoudende) oogzalf. Soms zijn aanvullende ontstekingsremmers en/of een antibioticumkuur nodig. Natuurlijk dient ook, indien mogelijk, de oorzaak bestreden te worden.
Cherry eye
Bij deze aandoening, ook wel kersenoog genoemd, ziet men een uitpuilende traanklier achter het derde ooglid vandaan komen. De traanklier is ontstoken en raakt door vuil en uitdroging steeds meer geïrriteerd, wat resulteert in pijnlijke, ontstoken ogen. De behandeling bestaat uit het operatief overhechten van de traanklier.
Distichiasis
Distichiasis is het voorkomen van kleine haartjes op de normaal gesproken onbehaarde ooglidranden. Het heeft een erfelijke basis en wordt bij sommige rassen meer gezien, zoals bij de Boxer, Amerikaanse en Engelse Cocker Spaniël, Engelse Bulldog, Pekingees en Flatcoated Retriever. Deze haartjes kunnen het hoornvlies van het oog irriteren, waardoor de ogen gaan tranen en de dieren vaak door pijn met de ogen gaan knijpen. Om dit te voorkomen dienen de haartjes verwijderd te worden, de oogspecialist heeft hiervoor speciale apparatuur die ook de wortels van de haartjes kapot maken, zodat de kans op recidief minimaal is.
Ectropion/te ruime oogspleet (TROS)
Ectropion is een afwijking waarbij de oogleden uitzakken of naar buiten krullen. Van een te ruime oogspleet wordt gesproken indien de oogspleetlengte duidelijk groter is dan noodzakelijk. Deze aandoeningen zijn moeilijk van elkaar te onderscheiden en worden dan ook gezien als één afwijking. Ectropion/TROS kan erfelijk of verkregen zijn. Erfelijke ectropion/TROS wordt vooral aangetroffen bij honden met een ruim vel, dus met losse huidplooien (zoals de Bloedhond, de Duitse Dog en de Sint Bernard). Omdat het onderste ooglid het oogvocht niet kan tegenhouden, hebben deze honden veel last van tranende ogen. Het bindvlies wordt rood en raakt ontstoken omdat stof, wind, enzovoort vrij baan hebben. Verkregen ectropion/TROS kan het gevolg zijn van een ernstig litteken op het ooglid dat is ontstaan na trauma of na (over-) correctie van entropion.
Lichte vormen van ectropion/TROS kunnen behandeld worden met een vette oogzalf. Dit “smeert” de ogen en beschermt ze. Het eigenlijke probleem wordt hiermee natuurlijk niet opgelost. Dit kan alleen aangepakt worden door middel van een operatie, waarbij de oogleden weer in de juiste stand gebracht worden. Als er andere problemen aan ten grondslag hebben gelegen (bijvoorbeeld chronische ontstekingen) dan moeten deze tegelijkertijd worden aangepakt. De vooruitzichten na operatie zijn goed; de oogleden sluiten weer normaal aan en het hoornvlies kan zich herstellen.
Entropion
Bij entropion gebeurt het tegenovergestelde als bij ectropion: de oogleden krullen naar binnen om. Het gevolg hiervan is dat de haren die op de buitenkant van de oogleden liggen de oogbol irriteren. In ernstige gevallen kan dit tot perforatie van de oogbol en blijvende blindheid leiden.
De aandoening kan in principe bij elke diersoort voorkomen, maar we zien het vaker bij de hond en kat. Bij sommige rassen komt entropion als erfelijke afwijking voor, waarbij de vorm van de kop, de oogspleet en huidplooien een rol spelen. Bekende voorbeelden zijn de Rottweiler, Duitse Dog, Berner Sennen hond, Bouvier en de Perzische kat. De verkregen vorm van entropion ontstaat door voortdurende pijn aan het oog, waarbij het oog continu dichtgeknepen wordt.
Ook voor entropion geldt dat een operatieve ingreep de afwijking kan opheffen. Bij een lichte vorm van entropion kan worden volstaan met een vette oogzalf om het oog te beschermen.
Glaucoom
Glaucoom, ook wel groene staar genoemd, is een verhoogde oogboldruk. Het ontstaat doordat het kamerwater (het vocht dat de oogbol op spanning houdt) niet voldoende wordt afgevoerd. Oorzaken hiervoor zijn een erfelijke afwijkende aanleg van de afvoerstructuur, zoals gezien wordt bij de Amerikaanse en Engelse Cocker Spaniël, Bouvier, Basset en Perzische kat. Ook ontstekingen en trauma kunnen een blokkade van de afvoer tot gevolg hebben. Bij katten komt ook glaucoom door een te hoge bloeddruk voor. De verschijnselen van acuut glaucoom zijn het plotseling optreden van pijn en het uitpuilen van het oog. Het dier kan er ziek/lusteloos van zijn. De pupil is vergroot, het hoornvlies krijgt een blauw/groene waas en er zijn meer bloedvaten te zien in het oogwit. Bij de chronische vorm treed de pijn minder duidelijk op de voorgrond.
Glaucoom is een spoedgeval, indien er niet snel met een behandeling gestart wordt kan er permanente schade aan het netvlies optreden, waardoor het dier blind wordt. De behandeling bestaat uit het medicamenteus verlagen van de oogboldruk met medicijnen die de productie van het kamerwater remmen. In sommige gevallen is het oog niet meer te redden, om de pijn te verlichten kan er dan voor gekozen worden het oog in zijn geheel operatief te verwijderen.
Trauma
Trauma aan het oog dient altijd met spoed behandeld te worden! Trauma van de kop door bijvoorbeeld een aanrijding kan tot schade van het oog en/of de omliggende structuren leiden. Denk hierbij onder andere aan een gebroken oogkas en wonden aan de oogleden, waarbij ook de ogen zelf beschadigd kunnen raken. Ook kattenkrabben en splinters in het oog geven vaak heftige klachten. Stomp trauma, zoals een bal tegen het oog, kan onder andere een losliggende lens (lensluxatie), scheuren in het hoornvlies en het loslaten van het netvlies tot gevolg hebben. Zure en alkalische stoffen kunnen tot veretsing van het oog leiden, waarbij ook diepere structuren (permanent) beschadigd kunnen raken.